Beeldvormend beraad over Skaeve Huse op dinsdag 6 mei

Binnenkort wordt er een beeldvormend beraad gehouden over zogenaamde ‘Skaeve Huse’. (spreek uit als: skeeve hoese) Dit beraad wordt georganiseerd vanwege de volgende redenen:

Overlast
In de (binnen)stad leven 29 mensen (2024) op straat die ernstige overlast en veiligheidsproblemen geven. Zo stelt het college van burgemeester en wethouders van Almelo. Ze slapen op straat, bij huisjesmelkers, bij bekenden of in de nachtopvang. Ze staan niet open voor de aanwezige zorg en ondersteuning, geven overlast op straat en waar ze logeren. Soms is een pandverbod opgelegd vanwege onveilige situaties voor het personeel. Vaak leven ze in louche omstandigheden, waar sociale uitbuiting speelt. Ze mijden de gebruikelijke vormen van begeleid/beschermd wonen of wijzen die af.

Prikkelarme omgeving
De meesten hebben verschillende problemen tegelijk. Ze zijn soms licht verstandelijk beperkt, of hebben een detentieverleden, een verslavingsprobleem en/of een psychiatrisch probleem. Zij zijn nog wel in staat om zelfstandig een huishouden te voeren, al dan niet met begeleiding op afstand. Het zijn mensen die zich niet kunnen of willen aanpassen aan hun omgeving en het beste gedijen met rust en ruimte om zich heen in een prikkelarme omgeving. Jarenlang is alles geprobeerd met betrokken hulpverleners om deze mensen op de rit te krijgen, waarbij de Skaeve Huse voor hen het laatste station is.

Succesvol
Skaeve Huse (‘rare huizen’) betekent wonen in een rustige omgeving, met weinig prikkels van buitenaf. De locatie moet bij voorkeur zoveel als mogelijk voldoen aan de criteria, waarbij oog is voor enerzijds de (woon)omgeving en anderzijds de doelgroep. in Scandinavië en Nederland, zoals in Nijmegen en Enschede, is dit voor de doelgroep een succesvolle oplossing gebleken. In mei 2024 informeerde het college de gemeenteraad over het voornemen tot realisatie van Skaeve Huse in Almelo. Skaeve Huse is een concept dat zich richt op het huisvesten van mensen die moeite hebben om zich aan te passen aan reguliere woonomgevingen vanwege bijvoorbeeld psychische problemen.

Zorgplicht
Burgemeester en wethouders zien (daarom) de noodzaak om in Almelo maatregelen te nemen als het gaat om mensen in de (binnen)stad die op straat leven, psychisch kwetsbaar zijn en overlast geven. Daarom willen zij ook in Almelo Skaeve Huse realiseren. Dit is een bijzondere woonvorm bedoeld voor bewoners die zich niet aan een gewone woonomgeving aanpassen, omdat ze dit niet kunnen of niet willen. Skaeve Huse betekent wonen in een rustige omgeving, met weinig prikkels van buitenaf. De gemeente heeft ook voor deze mensen een zorgplicht en neemt daarom dit initiatief.

Zorgvraag
In Nederland groeit het aantal verwarde (dakloze) mensen. Dat constateren ook de Tweede Kamerleden Joost Eerdmans (JA21) en Mirjam Bikker (ChristenUnie) Hun gedrag wordt niet altijd even goed begrepen, heet het dan. Ook in Almelo is een groeiende tendens zichtbaar en zien ook B en W een toename van verwarde, dakloze personen met een zorgvraag. Steeds meer mensen zwerven op straat, hebben geen officieel woonadres en hebben zorg nodig.

Verslag uitbrengen
Het is bekend dat door dit sociale initiatief veel positieve resultaten behaald en dat allerlei vormen van overlast worden verminderd. Het allerbelangrijkste is echter dat mensen na verloop van tijd hun leven weer op de rit krijgen, zelf de regie nemen en in hun eigen kracht komen te staan. Eerdmans en Bikker verzoeken de regering om een programma vorm te geven waarin deze Skaeve Huse een belangrijke rol gaan spelen. Ze hopen dat de regering voor 1 juli aan de Kamer verslag uitbrengt.

Criteria
In Almelo wordt dus om bovenstaande redenen over dit maatschappelijke onderwerp een beeldvormend beraad gehouden. Dat vindt plaats op dinsdag 6 mei. Voor de gemeente zijn de volgende criteria belangrijk om uiteindelijk te komen tot het realiseren van deze Skaeve Huse:

– Er moet één locatie in de gemeente komen met ruimte voor 10 tot 15 vrijstaande woonunits en een beheerdersunit met afstand tussen de units (perceel totaal ca. 3000 a 4.000 m2).

– De huizen moeten minimaal 75 meter van woonbebouwing afliggen (= buiten bebouwde kom).

– De bewoners moeten te voet of met de fiets naar voorzieningen kunnen gaan.

– De woningen moeten passen binnen bestaande wet- en regelgeving, met regulier woon- en leefklimaat en op korte termijn beschikbaar komen. Daarbij is het wenselijk dat ze in gemeentelijk eigendom komen.

-Er moet voldoende draagkracht en veerkracht zijn van omwonenden: hierbij worden buurten aangewezen met relatief weinig problematiek.

Bezwaren vanuit omgeving
Naast dat het vinden van een geschikte locatie complex is voor deze doelgroep, moet rekening gehouden worden dat bij bepaling van de uiteindelijke locatie er vanuit de omgeving mogelijk bezwaren zijn om deze woonunits nabij hun (woon)omgeving te plaatsen. Echter, bij het niet vinden van een locatie zullen de problemen met deze mensen en voor de (binnen)stad niet verminderen. De praktijk van de afgelopen jaren laat zien dat overlast en onveiligheidsgevoelens zullen toenemen en de reguliere opvang niet afdoende oplossingen kan bieden. Bij de zoekopdracht zal ons college dan ook zoveel als mogelijk rekening houden met beide belangen, aldus het college van B en W.

Disclaimer
De Denen begonnen in 1999 met een pilot waarin de Skaeve Huse ingevoerd werden voor daklozen en andere achterstandsgroepen die in veruit de meeste gevallen ook een drank- of drugsprobleem hadden en daardoor moeilijk te huisvesten waren in reguliere wijken, zonder daarbij ook stevige overlast te veroorzaken. Er bestaan geen wetenschappelijke rapporten of vergelijkingen tussen locaties. Er bestaan wel losse evaluaties, zoals een evaluatie rapport van de gemeente Rotterdam: https://onderzoek010.nl/document/Evaluatierapport-eerste-jaar-Skaeve-Huse/465

Weergaven: 18