De Programmabegroting 2026 is financieel sluitend, maar de politieke steun is allerminst vanzelfsprekend. Tijdens de raadsvergadering van dinsdagavond uitten meerdere partijen stevige kritiek op de leesbaarheid van de begroting, de ambities in het sociaal domein en de aanpak van grote projecten.
De Rekenkamer Almelo trapte de avond af met een zogenoemde quickscan. Daaruit bleek dat de basisbegroting nauwelijks concrete doelen bevat en dat veel activiteiten wisselend zijn omschreven.
“De begroting voor 2026 en 2027 is sluitend, maar in 2028 en 2029 ontstaan tekorten. Het ravijnjaar is alleen wat opgeschoven.”
Manuel Konijnendijk, Rekenkamer Almelo
Ook wees de Rekenkamer op de risico’s rond het XL Businesspark, de stijgende uitgaven aan Wmo en afvalstoffenheffing, en het ontbreken van een duidelijke koppeling tussen beleid en meetbare resultaten.
Structureel positief, maar forse onzekerheden na 2027
Volgens wethouder Jeffrey Hinnen (VVD) sluit de begroting van 2026 af met een plus van ruim vier miljoen euro. Structureel ligt dat zelfs richting zeven miljoen.
“We kunnen deze periode financieel goed afsluiten, maar de risico’s na 2027 blijven fors.”
Jeffrey Hinnen (VVD), wethouder Financiën
De wethouder benadrukte dat het college rekening houdt met lagere Rijksbijdragen in de jaren daarna en met toenemende druk op wettelijke taken zoals jeugdzorg en Wmo.
Zorgen over sociaal domein
Het sociaal domein was opnieuw een heet hangijzer. VVD’er Loupattij wees op het stijgende schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten, en vroeg het college om meer inzet op preventie.
“Waar is de ambitie om die cijfers echt te laten dalen?”
Loupattij (VVD)
Ook andere fracties wilden weten hoe de bezuinigingen op jeugdzorg en Wmo worden gerealiseerd, en wat de gevolgen zijn voor inwoners.
“We proberen de inzet te verleggen naar het voorkomen van zwaardere zorg, maar dat kost tijd.”
Eugène van Mierlo (CDA), wethouder Zorg en Welzijn
Daarnaast viel op dat Almelo niet investeert in zogenoemde stevige lokale teams, terwijl andere gemeenten daar wel mee werken. Van Mierlo liet weten dat dit “op termijn” onderdeel wordt van een bredere herziening van het zorgbeleid.
Investeringen in Twente milieu
Een ander discussiepunt was de extra investering van 7,2 miljoen euro in de gemeentewerf en Twente milieu. Wethouder Margreet Overmeen-Bakhuis (D66) verdedigde de keuze om de vernieuwing gezamenlijk aan te pakken.
“Door nu samen te plannen wordt het kostenefficiënter. Op termijn zie je dat deels terug in de huur, maar los uitvoeren zou duurder zijn.”
Margreet Overmeen-Bakhuis (D66), wethouder
Volgens haar stijgen de kapitaallasten vanaf 2028 met ruim 250.000 euro per jaar, wat uiteindelijk kan doorwerken in de lokale lasten.
Onvrede over communicatie en grote projecten
De raad wil beter zicht op de voortgang van programma’s en op de criteria voor zogenoemde majeure projecten. Wethouder Jan Martin van Rees (LAS) kondigde aan dat het college binnenkort met een voorstel komt om die categorieën beter vast te leggen.
Verder gaf burgemeester Richard Korteland (VVD) toe dat de uitvoering van een eerdere motie over de gemeentelijke communicatiestrategie is blijven liggen.
“Er had een plan moeten liggen en dat is niet gebeurd. We komen bij de begrotingsbehandeling met een datum.”
Richard Korteland (VVD), burgemeester Almelo
Overige onderwerpen
Korteland beloofde ook een nieuwe visie op de inzet van buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s). Almelo telt momenteel 15,45 fte. De raad wordt betrokken bij het opstellen van de nieuwe koers.
Rond de Trefhoek blijft de situatie onzeker. De gemeente is geen eigenaar en wacht af wat de curator beslist, maar zegt te blijven inzetten op behoud van een maatschappelijke functie. Het bomenbeleid wordt meegenomen in de nieuwe Omgevingsvisie, om losse plannen te voorkomen.
Vervolg
Het college komt bij de komende begrotingsbehandeling terug met meer duidelijkheid over de monitoring van programma’s, de communicatiestrategie, de financiële effecten bij Twente Milieu en de risico’s bij de Veiligheidsregio Twente.
De begrotingsbehandeling vindt volgende week donderdag 6 november plaats in het stadhuis van Almelo.
