Jan Hooftman noemt zichzelf een hobbyfotograaf, maar zijn project over het Westerdok in Almelo heeft de kwaliteit van een documentaire.
Authentieke wijkje
Hij legt al twee jaar de mensen, huizen en tuinen van dit authentieke wijkje vast voordat sloop en nieuwbouw hun intrede doen.
Kunstenaarscollectief
Almelo1 sprak zaterdag met hem in het kunstenaarscollectief aan de Achtzaligheden tijdens Open Ateliers Almelo.
1) Kun je jezelf kort voorstellen?
“Ik ben Jan Hooftman, eigenlijk een hobbyfotograaf. Ik heb workshops gevolgd aan de Fotoacademie en ben verbonden aan Forum Beeldtaal, een club die zich richt op verhalende en documentaire fotografie. Vanuit dat perspectief ben ik begonnen met het project Westerdok.”
2) Met welk project ben je bezig?
“Ik werk nu ongeveer twee jaar aan het Westerdok. Na een rondleiding van de gemeente realiseerde ik me dat de plannen voor 600 nieuwe woningen enorme impact zouden krijgen op dit oude, authentieke wijkje. Hier vind je nog een mix van bouwstijlen, grote en kleine achtertuinen, ateliers, iemand met een sauna, iemand met een zwembad. Dat soort bijzondere dingen verdwijnen straks.”

3) Was dit een opdracht of een eigen initiatief?
“Het is volledig uit mijn eigen creatieve brein ontsproten. Ik vond het zo interessant dat ik begonnen ben bewoners in een gouden lijst te fotograferen – omdat mensen goud zijn voor de wijk. Daarna ben ik ook bij mensen thuis gaan fotograferen. Dat kost tijd, vertrouwen winnen, werk van lange adem.”
4) Hoe reageren bewoners op jouw project?
“Veel bewoners vinden het prachtig en waardevol, ook al komen ze niet allemaal voor de camera. Inmiddels heb ik 17 mensen in de gouden lijst gefotografeerd en ook panorama’s gemaakt vanuit slaapkamers richting hun tuinen. Ik zoek naar bijzonderheden die je in nieuwbouwwijken niet meer aantreft.”

5) Wat heb je tot nu toe ontdekt?
“Dat het een grote mix aan mensen is, maar dat ze behoorlijk harmonieus samenleven. Natuurlijk zijn er altijd dissonanten, wat heet, maar over het algemeen zeggen bewoners: “Het bevalt fantastisch hier”.
6) Wat wil je uiteindelijk bereiken met dit project?
“In mijn achterhoofd zit een boek. Als ik voldoende materiaal heb, van voldoende kwaliteit, wil ik dat uitbrengen. Een selectie met foto’s, tekst en misschien ook kunstwerken die de bewoners zelf hebben gemaakt. Zo wordt de wijk vereeuwigd.”
7) Hoe ver ben je inmiddels?
“Ik denk dat ik halverwege ben. Ik wil nog meer bewoners fotograferen en bijzondere elementen vastleggen, zoals een groot zwembad of een spreeuwenkast. Soms word ik zo vertrouwd dat mensen me vragen even op hun partner te passen terwijl ze naar de bakker gaan – dan ben je wel echt ingewijd.”

8) Zou je je werk ook willen tentoonstellen?
“Ja, dat zou een geweldig idee zijn. Een tentoonstelling in bijvoorbeeld Bibliotheek Almelo lijkt me mooi, mits op een centrale plek op de begane grond. Het project is voor mij geslaagd als ik de karaktervolle zaken van de wijk heb kunnen vastleggen.”
9) Wat vind je van de veranderingen die eraan komen?
“Verandering is van alle tijden, daar heb ik geen moeite mee. Maar ik hoop dat de nieuwbouw aansluit bij de historie: kleinschalige bedrijvigheid, voldoende groen en plekken waar mensen elkaar ontmoeten. Dat hebben we ook duidelijk aangegeven bij de gemeente.”
10) En hoe zie je de toekomst van jouw project?
“Ik denk nog na over een slotexpositie of bijeenkomst met de bewoners die hebben meegedaan. Ook wil ik nog unieke gebouwen vastleggen, zoals het Scheepvaarthuis. Uiteindelijk komt er een moment van afscheid, maar hopelijk laat mijn werk zien wat het Westerdok zo bijzonder maakte.”